Over wijsheid en lijden

Echte wijsheid vind ik in mensen die goed kunnen lijden. Dat begint tot me door te dringen. Lijden valt ons allen ten deel, en hoe hard we het soms ook proberen, we ontkomen er niet aan. Het zijn de mensen die hun pijn recht in de ogen kijken en ondergaan die er aan de andere kant van de tunnel mooier uitkomen. Ik vind wijze mensen mooi en voel me ontzettend tot ze aangetrokken. Ik wil geen woord dat uit hun mond komt missen. Ze kunnen luisteren zonder te haasten naar een oplossing maar tegelijk zijn ze in staat direct tot de kern van een probleem door te dringen als ze hun mond open doen. Ze kunnen delen zonder je te verstikken. Ze hebben lichtjes in hun ogen, en achterliggende pijn, omlijnd met subtiele kraaienpootjes.

Met goed lijden bedoel ik niet zwelgen in zelfmedelijden en klagen. Ook bedoel ik niet de grijze, zware deken van depressie. Nee, ik bedoel rouwen.

Zo vaak rennen we weg van onze pijn en teleurstelling. Als onze verlangens niet worden vervuld kunnen we gaan eisen. En als dat ons niet geeft wat we zoeken worden we angstig, gestressd, depressief, boos en uiteindelijk veroordelen we onszelf en de ander. We trekken onszelf dan terug in vluchtgedrag of vallen juist aan, dit kan zich manifesteren op duizend verschillende manieren, sommige meer geaccepteerd dan anderen.  Denk voor terugtrekken aan ontkennen, de andere kant opkijken, alcoholgebruik of je terugtrekken uit contacten en relaties of letterlijk weggaan. Bij aanvallen kun je denken aan de confrontatie aangaan met het doel te 'winnen', maar ook achter iemands rug om kwaadspreken, iemand voor het gerecht slepen of zelfs fysiek aanvallen.

Terwijl we op die glijbaan naar beneden zakken vragen we ons af: “waar is God?”, “Ziet Hij mij?”, “Kan het Hem eigenlijk wel iets schelen?”. En in gedachten cirkelen we rondom het antwoord “Nee”. Die glijbaan leidt niet naar grazige weiden of wijsheid. Dat is een glijbaan van wanhoop. We hebben datgene wat we verlangen té belangrijk gemaakt. "Ik moet die relatie, die levensstijl, die gezondheid, want anders... ben ik niet oké" en we klampen ons eraan vast.

Wat dan wel? Wat kun je doen als je niet krijgt wat je zo graag wilt? Een goed huwelijk, een kind, een mooie baan, een gezond lijf, een harmonieus gezin. Die dingen zijn niet mis. Die dingen zijn goed en mooi. Dit zijn zegeningen van God. Wat kun je doen als je ze niet krijgt of hebt verloren?

Rouwen. Met God. Eerlijk zijn, en rauw. Gooi het op Hem, Hij kan het hebben. Gooi die boosheid en het verdriet er maar uit. Daarvoor heb je tijd nodig. Dat dal van diepe duisternis is geen picnic. Het duurt even, maar Zijn staf is nog net zichtbaar.. daar verderop in de schaduw verdwijnend... Blijf die staf volgen. In dat dal en met die rauwe pijn die tijd kost om volledig tot je door te laten dringen, kom je uiteindelijk met God tot acceptatie. Dat het zo is. Hij kan ons de vrede bieden die alle verstand te boven gaat. Een vrede terwijl je midden in de storm van je leven bent.  En als je bij acceptatie bent aangekomen komt er ruimte voor hoop. Hoop dat God een plan voor je heeft, een plan om je te laten bloeien. Hoop dat God dat wat door de boze bedoeld was voor jouw vernieling, kan gebruiken voor Zijn glorie. “Want Ik weet welke plannen Ik voor u heb, zegt de HERE. Met deze plannen heb Ik voor u het goede op het oog en niet het kwade” lezen we in het boek Jeremia.

Wie wordt ’s morgens wakker en denkt: “Kom, laat ik nu eens met God gaan rouwen en mijn pijn voelen”. Ik niet, dat is hartstikke moeilijk en pijnlijk. Maar het is het begin van je genezing. Het begin van een beweging op je weg vooruit. En Hij weet hoe het voelt. Ook kan Hij je precies dat geven wat je nodig hebt, in een gebaar van een ander, een lied op de radio, een gedachte of wat dan ook.  Terwijl je rond tastend en onzeker de stappen in de duisternis zet, kan Hij je bij de hand nemen zonder dat je het op dat moment door hebt. En dan ben je weer onderweg, naar de andere kant van dat diepe dal waar je grazige weiden en uitzicht vindt.